ලබ්බට තියපු අත පුහුලටත් තියන්නට යාම හෙවත් සිරියාව සම්බන්ධයෙන් ඇමරිකානු මැදිහත්වීම ලිබියාව හා සමාන වේද?

මීට වසරකට පමණ පෙර ලිබියාවේ ගඩාෆි පාලනය මුලිනුපුටා දැමීමට ඇමරිකාව ප්‍රමුඛ නේටෝව දියත් කළ යුද ක්‍රියාමාර්ග කිසිදු සැකයකින් තොරව ජයග්‍රහණය ලැබූවද දැන් එයද ඊට පෙර ඇමරිකාව අත දැමූ ඇෆ්ගනිස්ථානයට හා ඉරාකයේ තත්ත්වයට වඩා වෙනස් නොවන බවක් පෙනේ. එය පසුගියදා ලිබියාවේ ඇමරිකානු තානාපතිවරයා ඝාතනයට ලක්වීමෙන්ද පෙනීයයි. දැවැන්ත ඇමරිකානු යුද යාන්ත්‍රණය හමුවේ රුසියාව හැරුන කොට ලෝකයේ අනෙක් කිසිදු රටකට ඇමරිකාව හා පොර බැදීමට නොහැකිවුවද යුද්ධයෙන් පසුව ආක්‍රමණයට ලක්වූ රටවල ජනතාවගේ හිත් දිනා ගැනීම හා සන්සුන් වාතාවරණයක් ඇතිකරලීම සම්බන්ධයෙන් නම් ඇමරිකාවට ඇත්තේ අඩු හැකියාවක් බව මේ රටවල් කිහිපයේම යුද්ධයෙන් අනතුරුව සිදුවූ ක්‍රියාදාම ඔස්සේ පැහැදිලිව පෙනී යන කරුණකි.
ලිබියාවේ හිටපු ජනපති මුවම්මුර් ගඩාෆි මහතාගේ පවුලේ ඡායාරූප ඇල්බමයෙන් සහ කැරලිකරුවන් එවූ පින්තූර... http://sathsamudura.blogspot.com/2011/08/nato.html

සැප්තැම්බර් 11 ප්‍රහාරයෙන් පසුව ලෝකයේ බහුතර රටවල අනුමත කිරීම, ආශිර්වාදය සහ විවිද දායකත්වයන්ද සහිතව තලෙයිබාන් පාලනය හා ඔවුන්ගේ සෙවනැල්ලේ සිටි අල්කයිඩාව මර්ධනයට ලක්කෙරුණත් අවසානයේ දැන් සිදුව ඇත්තේ නැවත තලෙයිබාන් සංවිධානය පණගසා නැගිටීම පමණක් නොව තමන් හා දීර්ඝ කාලයක් මිතුරුව සිටි පකිස්ථානයත් පසමිතුරන්ගේ ගොඩට ඇද දමා ගැනීමයි. එහි උච්චතම අවස්ථාව වූයේ අල්කයිඩා නායක ඔසාමා බින් ලාඩන්ව, පකිස්ථානයටත් නොදන්වා පකිස්ථාන භූමිය තුලදීම ඝාතනය කිරීමත්, ඇෆ්ගන්-පකිස්ථාන දේශ සීමා අසල තිබෙන ගම්මාන වලටත් තලෙයිබාන් සහ අල්කයිඩාවන් දඩයම් කිරීමට ගුවන් ප්‍රහාර නොනවත්වා එල්ල කිරීම තුලින් අහිංසක සිවිල් වැසියන් පවා මරණයට පත් කිරීම තුලිනි.
ඔසාමා බින් ලාඩ්න්, ඇමරිකාව හා පාකීස්ථානය පිළිබදව ලොව වටා කාටුන් ශිල්පීන් දුටු ආකාරය - How Cartoon Artists See Osama Bin Laden, America & Pakistan...

ඔබාමාට පෙර එරට පාලකයා වූ ජෝජ්.W.බුෂ් හට නම් ඇෆ්ගනිස්ථානයට හා ඉරාකයට පහර දීමට හේතු තිබුනි. ඒ ඇෆ්ගනිස්ථානය ඔසාමා බින් ලාඩන් ප්‍රමුඛ අල්කයිඩාවන්ට රැකවරණය සැලසීම මෙන්ම තමන්ගේ පියාට අහවරයක් කිරීම නොහැකි වූ සදාම් හුසේන්ව CIA සංවිධානයේ සාවද්‍ය වාර්තා මත හෝ ඉවරයක් කිරීමට ඔහුට අවශ්‍ය වූ හෙයිනි. එහෙත් බැරැක් ඔබාමා ඉරාකයේ හා ඇෆ්ගනිස්ථානයේ පැටලී සිටි පඹ ගාලෙන් ගැලවෙනවා වෙනුවට අරාබිකරය ඔස්සේ හමා යමින් පැවති අරාබි වසන්තයේ කොටස්කාර‍යකු වීමට ලිබියාවේ "පිළිලය" ලෙස සැලකූ ග‍ඩාෆි පාලනය බිද දැමීමෙන් ආසන්න වශයෙන් ඔහු සිදුකරගත්තේ තමන්ගේ රට නියෝජනය කිරීමට ලිබියාවට යවා සිටි ඇමරිකානු තානාපතිවරයාගේ ජීවිතය අහිමි කර ගැනීමය.

එහෙත් ඇමරිකාවේද ආශිර්වාදය ඇතිව සිරියාවේ කැරලිකරුවන් විසින් ආරම්භ කර ඇති කලකෝලාහල වලද අවසානයක් තවම නොපෙනෙන අතර යම් හෙයකින් දැන් එහි පාලකයා වන බෂාර්-අල්-අසාද් ගේ පාලනය බිද වැටුනත් මෙම කැරලිකරුවන් අතර සිටින්නට බොහෝවිට ඉඩකඩ ඇති අල්කයිඩා සාමාජිකයන්ගේ බලපෑමත් ඉන් අනතුරුව බිහිවන රජයටද එල්ල වීමෙන් තවදුරටත් සිදුවන්නේ අරාබිකරය තුළ තවත් අස්ථාවර හා අවුල්වියවුල් ගහණ රාජ්‍යයක් බිහිවීම පමණක් වන්නට ඉ‍ඩ ඇත.

Global Fire Power වෙබ් අඩවියට අනුව සිරියාව ලෝකයේ 35 වන යුද බලවතා වන අතර ඇමරිකාව ප්‍රමුඛ නේටෝව සමග ගැටෙන්නට යාම පවා සිරියාවට අත් කරන්නේ අහිතකර ප්‍රතිඵලයක් බව පැහැදිලි කාරණයකි.

 

ප්‍රජාතාන්ත්‍රිකව මැතිවරණයකින් බලය වෙනස්වීමකදී සිදුවන සුමට වෙනස්වීම වලට වඩා බලහත්කාරයෙන් අවිබලය යොදවා ලේ හෙලවීම්ද සහිතව ගොරෝසු ලෙස වෙනස්වන පාලන‍යකදී ඉහළ පුටු මෙන්ම එයට සහායක පරිපාළන තනතුරුද විශාල වෙනස්කම් වලට භාජනයවීමෙන් අරාබි වසන්තයේ මූලිකයා වූ ටියුනීසියාවට එය බලපාන ආකාරයට වඩා වෙනස් අත්දැකීම් එම අඩිපාරේ යන අනෙකුත් අරාබි රටවලට අත්වීම වැලකිය නොහැක්කකි. මෙයින් දැන් එම රටවල පවතින මර්ධනකාරී පාලන තන්ත්‍රයට සුභවාදී සහතිකයක් දීමට අදහස් නොකරන අතර ලෝකයම පිළිගන්නා හා අරාබිකරයේ ගැටළුවලට ගැලපෙන හා මූලධර්මවාදී ඉස්ලාමීය පාලනයකට ‍ක්‍ෂේමභූමි සැපයීමක් නොකරන පාලනයක් බිහිවීම එරටට පමණක් නොව සමස්ථා ලෝකයටම සැනසුම ගෙන දෙන කාරණයකි. 

ඇෆ්ගනිස්ථානයේ කෙසේවෙතත් ඉරාකයේදී නම් මුලින්ම ඇමරිකානු හමුදා පිළිගත්තේ මල්මාලා දමාය.එහෙත් එම සෙනෙහේ පැවතුනේ ඉතා කෙටි කලක් පමණක් වූ අතර ඉන් අනතුරුව ඇමරිකානු හමුදාවට ඉරාකය යනු එක්තරා අතකින් තවත් වියට්නාමයක් බදුවිය. ලිබියාවේද දැන් දැන් අත්වීගෙන එන්නේ එවන් තත්ත්වයක් බව පැහැදිලි කාරණයකි. සියවස් කිහපයක පටන් පවතින කතෝලික - ඉස්ලාමීය ඇනකොටා ගැනීම් විවිද කාලවලදී යටපත්ව  පැවතුනත් එය අළුයට ගිණි පුපුරු මෙන් කාලෙන් කාලයට එය ඉස්මතුවෙන බව නොරහසකි. අඩුම තරමින් යුද්ධයක් නැති කාල වකවානුවලදී පවා  මෙම ආගම්දෙකේම සිටින්නාවූ අන්තවාදීන් ඇතැම්විට ඒවායේ ශාස්තෘවරුන්ව ‍ඉලක්ක කරගෙන තනන්නාවූ වීඩියෝ. යම් යම ප්‍රකාශ, විවිද නිර්මාණ වලින් පවා මෙම ආගම් දෙකේ මිනිසුන් ගැටුමට පෙළඹවීමද කණගාටුවට කාරණයක් වන්නේ මෙම ගැටුම් වලදී මිනිස් ජීවිත කිහිපයක්වුවද නැතිවීමට ඇති ඉඩකඩ වැඩි බැවිනි.

තවත් පැත්තකින් අරාබිකරයේ සිදුවන මෙවන් යුද ගැටුම් වලදී පීඩාවට පත්වන්නේ ගිණියම් මැදපෙරදිග සිටිනා ජනතාව පමණක් නොවේ. කොතරම් විද්‍යාව දියුණු යයි පැවසුනත් තවමත් පොසිල ඉන්ධන වලින් තොරව බලශක්ති අවශ්‍යතාව සපුරා ගත නොහැකි හෙයින් මෙවන් යුද තත්ත්වයන්ද දඩමීමා කරගනිමින් ඔපෙක් සංවිධානය කරනා බොරතෙල් මිල වැඩි කිරීම් වලින් අවසානයේ පහර වදින්නේ අප වැනි තෙවන ලෝකයේ සිටිනා ජනතාවට බව අමුතුවෙන් කිවයුතු නොවේ.

එමෙන්ම ලෝකය නැවතත් මහා පරිමාණයේ යුද්ධයකට යාමට සැරසෙන්නේදෝයි සිතෙන්නේ. සෝවියට දේශය බිද වැටීමෙන් පසු රුසියාව නැවතත් ක්‍රමයෙන් ලෝකයේ සිදුවන කාරණා වලදී ඉදිරිපත් වීම තරමක් දුරට පෙනී යාමත් ජපානය වැනි පැරණි රණකාමී රටවල් ටිකෙන් ටික අළුගසා දමා පැරණි හපන්කම්වලට නැවත පණදෙන්නට යන්නේ දැයි සැකසංකාද මතුවීම තුලිනි. ඒ ඔවුන් දකුණු කොරියාව සමග මෙන්ම චීනය සමගද දූපත් කිහිපයකට අයිතිය පවසන්නට යාම තුලිනි.

රුසියාවේ අවම මට්මෙන් හෝ මැදිහත් වීමක් නොවන්නට මේ වන විටත් ඇමරිකාව ප්‍රමුඛ ඔවුන්ගේ මිතුරු රටවල් හා සිරියානු කැරලිකරුවන් අල් - අසාද් ගේ පාලනය බිද දැමීමට ‍මීට වඩා පියවර ගණනක් ඉදිරියට තබනු ඇති අතර ඉරානය හා ඊශ්‍රායල-ඇමරිකානු මිතුරු හවුලේ වාග් සංග්‍රාමයද අවසන්ව එය අවි ආයුද වලින් කරන ගැටුමක් බවට මේ වනවිටත් පත්ව තිබෙන්නට ඉඩ තිබින.

ලංකාව වැනි පුංචි රටක සිටිනා මිනිසුන් වන අපට මෙම මහා දේශයන් ගන්නා තීරණ සම්බන්ධයෙන් උපේක්‍ෂා සහගතව බලනු විනා කරන්නට වෙන යමක් තිබේද?