රාජ්‍ය සේවකයෙකුගේ සේවය සේවා දිගුවද සහිතව වයස අවුරුදු 60 දක්වා සේවය පමණද? නැතහොත් ඉන් ඔබ්බටද සේවය දීර්ඝ කල යුතුද?

පසුගිය දිනවල විවිද මාධ්‍ය වල අප රටේ හා වෙනත් රටවල මේ සම්බන්ධයෙන් කතාවුන කාරණ රැසක් අසන්නට ලැබීමෙන් පසු මෙවන් ලිපියක් ලිවීමට සිතුනා. මුලින්ම අසන්නට ලැබුනේ දැන් ආර්ථීක අර්බුදයකට මුහුණදී සිටින ඇමරිකාවේ ඇතැම් පාඩුලබන හා අනාගතයේ අර්බුදයන්ට මුහුණ පෑමට ආසන්න සමාගම් වල සේවකයන් නියමිත වයසටත් කලින් සේවයෙන් විශ්‍රාම ගැන්වීමේ පුවතයි. දෙවැන්න අප රටේද පාඩු ලබන ඇතැම් රාජ්‍ය ආයතන වලද රාජ්‍ය සේවකයන් වන්දිගෙවා විශ්‍රාම ගැන්වීමට යන පුවතකුත් අසන්නට ලැබුනි.

එසේම පසුගිය දිනෙක රූපවාහිනියෙන් දකින්ට ලැබුන පාසල් ළමයින්ගේ විවාද වැඩසටහනකදී වයස අවුරුදු 60 දී විශ්‍රාම යාම ‍කාලෝචිත සහ ප්‍රතිවාදී පිලේ තර්කය වූ වයස අවුරුදු 60 න් පසුවද සේවය කිරීමට ඉඩ දිය යුතුය යන තර්කයන් අසන්නට දකින්නට ලැබුන නිසා මෙවැනි ලිපියකට කරුණු අමුණන්නට සිතුවෙමි.

පෞද්ගලික අංශයේ මා ‍සේවය කර නැති නිසා එවන් රාජකාරී ව්‍යුවහක් ඇති ස්ථානයක ස්වරූපය ගැන කතා කිරීම එතරම් ප්‍රායෝගික නොවන නිසා බොහෝවිට රාජ්‍ය අංශය මුල් කරගනිමින් ඉදිරියට ලිපිය සාකච්ඡාකරමි. රාජ්‍ය අංශයේ රාජකාරියට පැමිණි මුල් වකවානුවේ මාහටද පොදුවන පරිදි සෑමවිටකම ඒ සේවකයාට අවශ්‍යවන්නේ තම ‍සේවය උපරිමයෙන් හා කාර්යයක්‍ෂමව කිරීමයි. එහෙත් කලක් ගතවෙත්ම ඒ ස්ථානයේ රාජකාරියේ යෙදෙන අනිත් අයගේද ස්වරූපයන් අනුව ක්‍රමයෙන් මන්දෝත්සාහිවන බව සහ අකාර්යක්‍ෂම වන බවක් පෙනේ. ඉතින් වයස විසිගණන් වල බොහෝවිට සේවයට බැදෙන තැනැත්තා වයසට ක්‍රමක්‍රමයෙන් යන කල්හි මේ තත්ත්වය තවත් වැඩිවන බවක්ද තිබේ. එවන් පසුබිමක් උඩ වයස 60 ට ආසන්නවන විට ඇතිවන ශාරිරික දුබලතාවයන් හා වෙනත් මානසික ගැටළු නිසාද මේ වයසෙන් පසු සේවයේ යෙදීමට සෑම කෙනෙකුටම හැකිදැයි ගැටළුවකි. එහෙත් මෙම තත්ත්වයන් සාර්ථකව මැඩපවත්වාගෙන වයස අවුරුදු 60 නොව 65 න් පසුව පවා කාර්යක්‍ෂමව සේවයේ යෙදිය හැකි රාජ්‍ය සේවයකයන් නැතුවා නොවේ.

බහුතරයක් මත්පැනට ලොල්වී සිටීම නිසා වයස ගතවෙත්ම ආර්ථිකව මෙන්ම සෞඛ්‍යමව පිරිහී සිටීමද මා සේවය ආරම්භ කල දින සිට ‍මේ දක්වා අප ආයතනය තුලද දක්නට ලැබුනි. එසේම දියවැඩියාව වැලදී  ඒවාට අදාලව ප්‍රතිකාර හා ආහාර පුරුදු ඇතිකර ගැනීමට සිදුවූ අයද බහුලවම දුටිමි. මත්පැන් නිසා රෝගතුරවූ ජ්‍යෙෂ්ඨ සේවක මහතුන් මෙන්ම අවසනාවන්ත ලෙස විවිද පිළිකා රෝග වලට බදුන්වූ මාගේ දෙමව්පියන්ගේ වයසේ සේවක මහතුන් සමහරක් විශ්‍රාම යාමටත් පෙර මිය ගිය අතර ඇතමෙක් වයස 60 දී විශ්‍රාම ලබා ටික දිනක් ඉක්ම ගිය තැන මිය ගියහ.

ඇතැම් සේවක මහතුන්ට ආයතනයේම රාජකාරී නිවාස අඩුමිලට ලැබුන නිසා ඒවායේ විනෝදයෙන් සිටී. නිවාස නොමැති සමහර අය නිවාස විශ්‍රාම ගිය කලෙක හෝ සැදීමට ඉතිරි කිරීම පසෙක තබා තමන් හරිහම්බුකරන ධනය බීමත් කමට හා විවිදාකාරයේ බඩුමුට්ටු ගැනීමට වියදම් කරනවා මිසක අනාගතය ගැන නොසිතීම මත ඇතැම් විට විශ්‍රාම යාමටත් පෙර මියපරලොව ගියකල ඔවුන්ගේ අඹුදරුවන් අසරණව සිටිනුද දකින්නට ලැබුනි.

එසේම මේ වයස් සීමාවට එළඹෙන කල්හි ඔවුන්ගේ දූදරුවන්ද උස්මහත්වී සිටින නිසා පුතාට හෝ දියණියට රැකියාවක් සොයාදීම හෝ ඔවුන්ගේ විවාහ කටයුතු සිදුකරදීම හෝ තවත් උසස් අධ්‍යාපනය ලබා දීමට මුදල් සෙවීම වැනි මානසිකව පීඩා ගෙන දෙන කාරණවලටද ඔවුන් ලක්ව සිටිති. මෙවන් පසුබිමක් තුල වයසින් වියපත්ව සන්ධ්‍යාභාගයට ලගා‍වන ‍සේවයකයන්ගෙන් කාර්යක්‍ෂම සේවයක් ලබාගැනීමට සෑම විටකම හැකිදැයි ගැටළුවකි.

එහෙත් මෙහිදි ඔවුන්ට පක්‍ෂව නැගෙන තර්කයක් වන්නේ බොහෝවිට වසර 30 කට වැඩි කාලයක් විවිද උසස්වීම ලබා රාජ්‍ය සේවයේ අත්දැකීම් බහුල පිරිසක් විශ්‍රාමයැවීම වෙනුවට ඔවුන්ගෙන් තවදුරටත් සේවය ලබාගත හැකිය යන්නයි. එසේම අළුතින් අයෙකු ගෙන පුහුණු කරනවාට වඩා එය සුදුසු බව ඇතැමෙකුගේ මතයයි. නමුත් එය කොතරම් යථාර්ථවාදීදැයි පැනයක් මතුවේ. මන්ද දිනෙන් දින උසස් පෙල අධ්‍යාපනය හමාර කිරීමෙන් පසු ඇතැමෙක් රැකියාවක් බලාපො‍රොත්තුවෙන් සිටින අතර තවත් අය විශ්වවිද්‍යාල අධ්‍යාපනයද ලබා කෙනෙක් පෞද්ගලික අංශයේද තවත් අයෙක් රජයේ රැකියාවක්ම කල යුතුය යන මතයේ සිටින කල තරුණ සේවයකයන්ගෙන් පුරප්පාඩු පිරවීම පසෙක තබා වයස අවුරුදු 60 න් පසුවද සේවය දීර්ඝ කොට සේවයේ නිරත කිරීම යම් දිනයක නුපුහුණු සේවකයන් පුහුණු කර සේවයේ නිරත කිරීමේදී ඔවුන් නිසි පුහුණුව ලැබීමට ගතවක කාලයේදී සිදුවන අත්වැරදීම්වලට වඩා උග්‍ර ගැටළුවක් මතුකරනු ඇති යැයි සිතේ.

මටනම් හැගෙන කරුණ වන්නේ සෞඛ්‍ය හා ශාරීරික ශක්තියෙන් යුක්ත වූවත් රාජ්‍ය සේවයේ සේවයේ නියලිය හැකි උපරිම හොදම වයස අවුරුදු 60 බවයි. සේව‍කයෙකුගේ සේවා දිගුවට ආසන්න කාලවකවානුව එළඹෙත්ම ඒ වන විට පුරප්පාඩු නැති වූවත් විශ්‍රාම යාමට නියමිත සේවකයා වෙනුවෙන් නව සේවයකයන් බදවා ගත යුතුය. එවිට ජ්‍යෙෂ්ඨ සේවකයාගේ වැඩකටයුතු වෙනුවෙන් නවක සේවකයා පුහුණු කිරීමටද කාලය තිබෙන අතර රාජකා‍රී කටයුතු නවක සේවකයා අතරද බෙදී යන බැවින් ජ්‍යෙෂ්ඨ සේවකයා ඇතැම්විට පීඩාවිදින ඇතැම් කාරණා නිසා කාර්යක්‍ෂමතාව හීන වන ගැටළුවද අඩුවන අතර සමහර විට පළපුරුදු සේවක මහතා විශ්‍රාමයාමෙන් පසු අහිමිවී යන අත්දැකීම් ආදිය නවක සේවකයා හරහා ආයතනයට නැවත ලබා ගැනීමේ අවස්ථාවද හිමිවේ.

දැන් ඔබගේ අදහසුත් මේ වෙනුවෙන් ලබාදෙන්න...